دانش پژوه مقطع دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، جامعه المصطفی نمایندگی خراسان
چکیده
کیفیات مخففه یکی از ابزارهای تخفیف و فردی کردن مجازات است. در حقوق کیفری داخلی این کیفیات یا قانونی است یا قضایی ولی در فرایند شکل‌گیری آنها فراز نشیب‌ها و فلسفه‌های مختلفی ممکن است دخیل باشد، اما در حوزه حقوق کیفری بین المللی و قواعد کیفری ماهوی و شکلی آن الزاما چنین سیر تکاملی قابل ملاحظه و بررسی نیست. به نظر می‌رسد به دلیل شدت جنایات بین المللی و لزوم تسریع در پاسخ کیفری مناسب بحث از کیفیات مخففه در جریان مجازات این جرایم چندان مقرون به صرفه نباشد. به هر حال در رویه قضایی دادگاه‌های کیفری بین المللی یوگسلاوی و رواندا به طور جدی و همراه با پا فشاری از این کیفیات سخن به میان آمده و عملا دو دسته از این کیفیات قبل و بعد از ارتکاب جنایت بین المللی مورد توجه و ارزیابی قرار گرفته‌اند. به گونه‌ی که که در صورت احراز می‌توانند کاهش میزان کیفر قابل تحمیل را موجب شوند. از طرفی در مقررات دیوان کیفری بین المللی نیز برای اولین بار به این کیفیات به صورت حد اقلی توجه شده است. در کد جزای افغانستان، محاکم قضایی کشور را مکلف به رعایت احوالات مخففه کیفر نموده است و علاوه بر رعایت کیفیات مخففه قانونی، محکمه و قضات را مکلف به استنباط کیفیات مخففه قضایی از اوضاع و احوال مربوط به جرم و متهم نیز نموده است.
)