دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی جامعه المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان
چکیده
کیفیات مخففه یکی از ابزارهای تخفیف و فردی کردن مجازات است. در حقوق کیفری داخلی این کیفیات یا قانونی است یا قضایی ولی در فرایند شکل‌گیری آنها فراز و نشیب‌ها و فلسفه‌های مختلفی ممکن است دخیل باشد، اما در حوزه حقوق کیفری بین المللی و قواعد کیفری ماهوی و شکلی آن الزاماً چنین سیر تکاملی قابل ملاحظه و بررسی نیست. به نظر می‌رسد به دلیل شدت جنایات بین المللی و لزوم تسریع در پاسخ کیفری مناسب بحث از کیفیات مخففه در جریان مجازات این جرائم چندان مقرون بهصرفه نباشد. به هر حال در رویه قضایی دادگاه‌های کیفری بین المللی یوگسلاوی و رواندا بهطور جدی و همراه با پافشاری از این کیفیات سخن به میان آمده و عملاً دو دسته از این کیفیات قبل و بعد از ارتکاب جنایت بین المللی مورد توجه و ارزیابی قرار گرفته‌اند. به گونه‌ای که در صورت احراز می‌توانند کاهش میزان کیفر قابل تحمیل را موجب شوند. از طرفی در مقررات دیوان کیفری بین المللی نیز برای اولین بار به این کیفیات به صورت حداقلی توجه شده است.کود جزای افغانستان نیز، محاکم قضایی کشور را مکلف به رعایت احوالات مخففه کیفر نموده است و علاوه بر رعایت کیفیات مخففه قانونی، محکمه و قضات را مکلف به استنباط کیفیات مخففه قضایی از اوضاع و احوال مربوط به جرم و متهم نیز نموده است. در مقاله حاضر سعی شده کیفیات مخففه در معنای قانونی و قضایی(رویه‌ای) را در قوانین کیفری افغانستان و اسناد بین المللی مورد بررسی قرار دهد و نتایج را بیان نماید.
)