دانشپژوه دکتری حقوق جزا و جرمشناسی جامعة المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان.
چکیده
یکی از مباحثی که در فقه اسلامی و حقوق ایران و افغانستان به آن توجه شده، بحث سقط جنین است. این مسئله علاوه بر اینکه از نظر فقها حرام است، در قانون نیز جرمانگاری شده است به طوری که مرتکب، به مجازاتهای مقرر، محکوم میشود. البته قانونگذاران، مواردی را از باب قاعده الضرورات تبیح المحظورات در سقط جنین استثنا نموده است. این مقاله با برسی مبانی فقهی(آیات و روایات) و حقوقی(قوانین موضوعه) کوشیده است تا علل حرمت و جواز سقط جنین را از نظر فقه اسلامی و حقوق ایران و افغانستان بیان نماید. بر اساس آیه شریفه «انا خلقنا الانسان من نطفة امشاج نبتلیه فجعلناه سمیعاً بصیراً»(انسان: 2)، فقها و حقوقدانان مبدأ پیدایش انسان را نطفه میدانند که تبدیل به جنین شده و سپس در آن روح دمیده میشود. به همین جهت، جنایت وارده برجنین را در هر مرحله که باشد، در واقع جنایت بر انسان بیدفاع تلقی نمودهاند که عقلاً و شرعاً ممنوع شده است. پدیده سقط جنین از زمانهای قدیم در میان ملل مختلف و انسانها رواج داشته و در جهان امروز هم یک آسیب مشترک تلقی میشود که به انگیزههای مختلف اجتماعی، اخلاقی، فرهنگی و اقتصادی روی میدهد که جامعه امروزی در برخورد با این مسئله تصمیمات متفاوتی را اتخاذ نمودهاند، به طوری که برخی از آنها تجویز، برخی منع و برخی دیگر در شرایط خاص اجازه دادهاند.