دانشجوی دکتری فقه و معارف اسلامی جامعة المصطفی العالمیه _ واحد خراسان
چکیده
جرائم علیه عدالت قضایی به مجموعه رفتارهایی گفته میشود که مانع رسیدن مردم به عدالت بوده و هدف آن تطبیق عدالت اجتماعی و دسترسی مردم به دادرسی منصفانه است، زیرا در هر کشوری، عدالت قضایی، از بنیادیترین حق مردم است و هر چیزی که روند عدالت قضایی را دچار اخلال کند، عدالت قضایی را زیر سؤال میبرد که از آن به جرائم علیه عدالت قضایی یاد میکنند. در حقوق جزای افغانستان مصادیق آن جرمانگاری شده است و موانع اجرای عدالت قضایی را میتوان به دو مرحله ثبوتی و اثباتی تقسیمبندی کرد. موانع ثبوتی در اجرای عدالت، رفتار و اعمالی هستند که بهطور اخص در عدم اجرای عدالت تأثیرگذارند؛ از جمله این جرائم میتوان به عدم اعلامجرم و مخفی نمودن مجرم اشاره کرد. موانع اثباتی جرائم علیه عدالت قضایی، اعمالی را دربرمیگیرد که در روند اثبات جرم، خلل ایجاد مینماید و از این قبیل است رشوه، تضلیل قضاء، امتناع مأمورین قضا از اجرای عدالت، فرار زندانیان و معاونت به فرار آنها و مصادیق دیگری که در کود جزا جرمانگاری شده است. این تحقیق که به روش تحلیلی _ توصیفی انجام یافته است نشان میدهد که قانونگذاران در افغانستان نسبت به اجرای عدالت دغدغه داشتهاند و آنچه را که به اجرای عدالت خلل وارد میکند جرمانگاری کردهاند اما در مرحله اجرای این قوانین، از طرف مجریان قانون، کمتر توجه شده است.