2
کارشناسی ارشد رشته جزا و جرم‌شناسی. جامعة المصطفی، واحد خراسان
چکیده
نظام‌های حقوقی در پذیرش «اصل صلاحیت شخصی منفعل» به‌عنوان یک اصل راهبردی قضایی، رویکردهای گوناگونی دارند. برخی کشورها، این اصل را در نظام قضایی خویش غیرکاربردی می‌دانند. دو دلیل اصلی این رویکرد، «بی‌عدالتی نسبت به متهم» و «ایجاد فاصله میان کشورها» است. بااین‌حال، بسیاری از نظام‌های حقوقی از دیرباز، بر اساس «اصل حمایت از اتباع بزه‌دیده»، این اصل را تحت شرایطی پذیرفته‌اند و بر پایه آن، محاکم ملی از اتباع بزه‌دیده خود حمایت کیفری می‌کنند. با توجه به اهمیت بین‌المللی این اصل و عدم مغایرت آن با اصول شرعی و قانون اساسی افغانستان، ماده 23 کود جزای افغانستان (مصوب 1396) این اصل را به‌عنوان قاعده‌ای برای تعیین صلاحیت کیفری پیش‌بینی کرده است. گرچه «اصل صلاحیت شخصی منفعل» مشروط به قیود و شرایطی است، کود جزای افغانستان بدون ذکر شرایط مشخص یا قیود مرتبط، این اصل را به‌صورت یک قاعده کلی پذیرفته است. این خلأ قانونی محسوس است؛ اما با مراجعه به سایر مواد کود جزا و قانون اصول محاکمات جزایی، می‌توان شرایط مربوط به طرفین رفتار مجرمانه (مانند تابعیت متهم و مجنی‌علیه و ورود متهم به کشور)، شرایط مرتبط با رفتار مجرمانه (مانند محل وقوع جرم و اهمیت آن)، و شرایط مرتبط با مجازات (مانند قاعده منع محاکمه مجدد و احتساب مجازات) را برای این اصل استخراج کرد.
گرایلی, محمدباقر و یوسفی, محمد ذاکر . (1403). بررسی اصل صلاحیت منفعل با توجه به عنصر برون‌مرزی جرم از منظر کود جزای افغانستان. گفتمان حقوقی, 13(25), 96-120.
MLA
گرایلی, محمدباقر , و یوسفی, محمد ذاکر . "بررسی اصل صلاحیت منفعل با توجه به عنصر برون‌مرزی جرم از منظر کود جزای افغانستان", گفتمان حقوقی, 13, 25, 1403, 96-120.
HARVARD
گرایلی, محمدباقر, یوسفی, محمد ذاکر. (1403). 'بررسی اصل صلاحیت منفعل با توجه به عنصر برون‌مرزی جرم از منظر کود جزای افغانستان', گفتمان حقوقی, 13(25), pp. 96-120.
CHICAGO
محمدباقر گرایلی و محمد ذاکر یوسفی, "بررسی اصل صلاحیت منفعل با توجه به عنصر برون‌مرزی جرم از منظر کود جزای افغانستان," گفتمان حقوقی, 13 25 (1403): 96-120,
VANCOUVER
گرایلی, محمدباقر, یوسفی, محمد ذاکر. بررسی اصل صلاحیت منفعل با توجه به عنصر برون‌مرزی جرم از منظر کود جزای افغانستان. گفتمان حقوقی, 1403; 13(25): 96-120.
)